#ฮ่องกง: การประท้วงเพื่อรักษานิติธรรม

เรากำลังเห็นความยุติธรรมแบบมีส่วนร่วม หรือ Participatory justice จริงจัง ที่ประชาชนพยายามเต็มที่ในการรักษานิติธรรมของฮ่องกงเอาไว้ ไม่ให้ล่มสลายไปสู่ระบบอำนาจนิยมของจีนที่ทวีความรุนแรงมากขึ้นในช่วงศตวรรษที่ผ่านมา การที่ผู้คนหลายแสนหรือเกือบล้านออกมาแสดงความต้องการของตนจึงมีความสำคัญมาก กฏหมายส่งผู้ต้องหาข้ามไปที่จีนฉบับนี้มีหลายประเด็นที่ไม่ได้รับความไว้วางใจจากประชาชน จนนำมาสู่การต่อต้านครั้งใหญ่นี้ (รายละเอียดเหตุประท้วง https://www.prachachat.net/world-news/news-336264)

อนึ่งความพยายามประท้วงใหญ่ในปี 2014 ที่เรียก umbrella revolution ที่เราเห็นภาพคนรุ่นใหม่จำนวนมากออกมาเรียกร้องเสรีภาพ และประชาธิปไตยนั้น จบลงโดยที่เมื่อเวลาผ่านไป เหล่าแกนนำผู้นำรุ่นใหม่เหล่านั้นแทบถูกดำเนินคดีทั้งหมด และถูกตัดสินว่าผิดต้องเข้าคุก

เหตุการณ์ในครั้งนี้จึงเหมือนเป็นภาคต่อ และเกิดจากความรู้สึกกังวลต่อกระบวนการยุติธรรม และนิติธรรมโดยตรง

น่าจะส่งผลให้คนไทยไม่น้อยต้องกลับมามองสถานการณ์ที่อาจเชื่อมโยงในไทยเอง และความจำเป็นที่ต้องรักษานิติธรรมไว้ด้วยเหตุผล ความโปร่งใส ความมีส่วนร่วม และความถูกต้อง ดังที่เราได้มีโอกาสเรียนรู้กัน

ในเอเชียตะวันออก เราเริ่มเห็นกระแสที่มีความคล้ายคลึงกันในฮ่องกง เกาหลีใต้ และ ไต้หวัน หรือแม้แต่มาเลย์เซีย ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ล้วนแต่เป็นการเกิดขึ้นของมวลชนที่ประท้วงความฉ้อฉลและอำนาจนิยมของนักการเมือง หรือผู้ปกครอง ที่พยายามลดทอนความเป็นประชาธิปไตยของประเทศเหล่านี้ลง ซึ่งในหลายกรณีที่การประท้วงสำเร็จก็นำไปสู่การตั้งรัฐบาลที่เป็นประชาธิปไตยมากขึ้น ปฏิรูปให้เกิดกลไกถ่วงดุลตรวจสอบมากขึ้น เปิดโอกาสให้เกิดความมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชนมากขึ้นมาคานอำนาจนักการเมือง รวมถึงการกระจายอำนาจสู่ท่องถิ่นและกลไกตรวจสอบถ่วงดุล ขยายโอกาสให้กลุ่มที่หลากหลายเข้ามาร่วมมากขึ้น ทั้งผู้หญิง ชนเผ่า LGBT ชนกลุ่มน้อยหรือชายขอบ หรือจนกลายเป็นที่สิ่งเราพบเห็นในความสำเร็จของรัฐบาลไต้หวัน เกาหลีใต้ หรือแม้แต่มาเลเซีย (ยกเว้นเรื่อง LGBT) ในเวลานี้ จะมีก็เพียงในฮ่องกงที่เมื่อเกิดกระแสขึ้นกลับนำไปสู่การควบคุมปราบปรามมากขึ้น แต่ก็นำไปสู่เหตุการณ์ประท้วงใหญ่ในครั้งนี้

จึงเป็นสิ่งที่เราควรจับตามอง และร่วมสนับสนุนส่งเสริมให้รัฐบาลไทยที่กำลังจะเกิดใหม่สามารถเรียนรู้บทเรียนจากเพื่อนบ้าน ดำเนินนโยบายที่จะก้าวไปข้างหน้าบนฐานความโปร่งใส ความมีส่วนร่วม และยุติธรรมได้มากขึ้นในสังคมไทย

Image credit Haidy Leung, HKFP

#ประชาธิปไตย #นิติธรรม #ฮ่องกง #เกาหลี #ไต้หวัน #มาเลย์เซีย